مشتری و جلب رضایتمندی او از موضوعات اساسی است که در دنیای رقابتی حاضر میتواند موجب ترقی یک سازمان گردد. اهمیت مشتری و رضایت او چیزی است که به رقابت در سطح جهانی بر می گردد. در این راستا توجه به اینکه چه مواردی میتواند در افزایش رضایتمندی مشتریان به صورت دقیق تر و کامل تر مؤثر باشد، ضروری و حائز اهمیت است.
متاسفانه علی رغم اهمیت موضوع بستهبندی و نقش تأثیر گذار آن در افزایش رقابت پذیری محصولات در بازارهای رقابتی، آمارهای موجود در ایران حاکی از بی توجهی شرکتهای داخلی به مبحث بستهبندی کالاها میباشد. اگرچه مطالعات انجام گرفته حاکی از سیر صعودی تفکر بازاریابی در زمینه تحقیقات بستهبندی بوده است، اما همچنان شکاف بارزی در بررسی رابطه استراتژیهای رقابتی و بستهبندی کالاها را نمایان میسازد. بدون شک شناسایی این روابط و بررسی نقش مؤلفههای مختلف بستهبندی در رفتار مصرف کننده خواهد توانست نقاط قوت و ضعف شرکتها را در جهت ورود به بازارهای رقابتی شناسایی نموده و با ارائه راهکارهای مناسب، ارتقا سطح عملکرد آنان را ممکن سازد.
از سوی دیگر رفتار مصرف کننده طی دهههای اخیر یکی از مهمترین موضوعات مورد توجه محققان بازاریابی بوده است.گوناگونی و تنوع رفتار مصرف کننده به دلیل گوناگونی در عوامل أثر گذار بر رفتار فرد وانگیزه فرد برای خرید میباشد. وجود گروههای متفاوت مصرف کننده برای بازارهای یک محصول بیانگر تفاوتها ی گسترده است. امروزه مصرف کننده به عنوان کلید اصلی موفقیت یا عدم موفقیت یک شرکت محسوب میشود. (هاشمی، 1389 : 54)
بنابراین سوال اساسی پژوهش حاضر این است که ابعاد مختلف بستهبندی محصول چه تاثیری بر رفتار خرید مصرف کنندگان دارد. بهعبارت دیگر تاثیر هریک از ابعاد بستهبندی محصول یعنی رنگ، طرح و اندازه بستهبندی بر رفتار خرید مصرفکنندگان چیست.
1-3- اهمیت و ضرورت انجام تحقیق
نقش بستهبندی در موفقیت فروش بر هیچ کس پوشیده نیست و بستهبندی خوب میتواند موجب افزایش تحرک مدیران شده و سود زیادی را نصیب واحد تولید نماید. نقش بستهبندی رساندن پیام کالای بستهبندی شده به مصرف کننده است، در عین حال بستهبندی موجب افزایش طول عمر محتوی خود شده و جاذبههای تبلیغاتی را در رابطه با مصرف کننده و بویژه در مقابل کالای رقیب بوجود میآورد (صداقت، 1375 : 19). نحوه بستهبندی و پوشش یک کالا میتواند مبین جایگاه محصول، مقرون به صرفه بودن، قابلیت اعتماد، دوام و سایر ویژگیهای محصول در بازار باشد.
جایگاه یابی از مصادیق مدیریتی انگیزشی میباشد و در واقع با طراحی و بستهبندی مناسب، نوعی کدگذاری در فرآیند انتقال پیام و نوعی وفاداری در مصرف کننده ایجاد کرده و میتوان برای هر کالا یک مدل ارتباطی منحصر به فرد را تعیین و بکارگیری نمود. بر این اساس میتوانیم به اهمیت و ضرورت تحقیق و بررسی تأثیر مولفههای بستهبندی بر رفتار مصرف کنندگان مواد غذایی پی ببریم زیرا یکی از
زمینههای پویا و دینامیک بستهبندی به فروش رسیدن مواد غذایی در بازار رقابت و تجارت است.
1-4- اهداف تحقیق
این تحقیق به منظور بررسی رابطه بین مؤلفههای بستهبندی و رفتار مصرف کننده و با اهداف زیر انجام میپذیرد:
هدف اصلی:
شناخت و تعیین رابطه بین مولفههای بستهبندی و رفتار مصرف کننده
اهداف فرعی:
شناخت و تعیین رابطه بین رنگ بستهبندی و رفتار مصرف کننده
شناخت و تعیین رابطه بین طرح بستهبندی و رفتار مصرف کننده
شناخت و تعیین رابطه بین اندازه (حجم) بستهبندی و رفتار مصرف کننده
1-5- فرضیههای تحقیق
فرضیه اصلی:
بین مولفههای بستهبندی و رفتار مصرف کننده رابطه معناداری وجود دارد.
فرضیههای فرعی:
1. بین رنگ بستهبندی و رفتار مصرف کننده رابطه مستقیم و معناداری وجود دارد.
2. بین طرح بستهبندی و رفتار مصرف کننده رابطه مستقیم و معناداری وجود دارد.
3. بین اندازه (حجم) بستهبندی و رفتار مصرف کننده رابطه معکوس و معناداری وجود دارد.
1-6- مدل مفهومی تحقیق
براساس چارچوب مفهومی تحقیق، میتوان مدل مفهومی تحقیق را ارائه نمود. این مدل تاثیر هر یک از ابعاد بستهبندی محصول را بر رفتار مصرفکننده نشان میدهد. هر یک از ابعاد بستهبندی محصول یعنی رنگ، اندازه و طرح به عنوان یک متغیر مستقل درنظر گرفته شده است. مدل مفهومی شامل متغیرهای اصلی پژوهش و روابط بین آنها است که در شکل 1-1 به تصویر درآمده است.
شکل شماره 1-1: مدل تحلیلی تحقیق
1-7- روش انجام تحقیق
نظر به اینكه هدف اصلی از انجام این پژوهش شناسائی تاثیر هر یک از ابعاد بستهبندی محصول را بر رفتار مصرفکننده مواد غذائی است، میتوان گفت پژوهش حاضر از نظر هدف در حیطه تحقیقات كاربردی می باشد و با توجه به اینكه در این پژوهش از روش های مطالعه كتابخانه ای و نیز روش های میدانی نظیر پرسشنامه استفاده شده است، میتوان بیان كرد كه پژوهش حاضر بر اساس ماهیت و روش، یک پژوهش توصیفی-پیمایشی است. روش انجام پژوهش حاضر به صورت مبسوط در فصل سوم ارائه شده است.
1-8- قلمرو تحقیق
قلمرو زمانی: از نظر زمانی، بازه زمانی گردآوری اطلاعات و انجام نظرسنجی از آبان 89 لغایت اردیبهشت 91 میباشد. اطلاعات تفصیلی در زمینه قلمرو زمانی پایان نامه در شکل شماره 1-2 ارائه شده است.
قلمرو موضوعی: از نظر موضوعی، پژوهش حاضر با موضوعاتی همچون، بستهبندی و رفتار مصرف کننده مرتبط میباشد.
قلمرو مکانی: جامعه مصرف کنندگان مواد غذایی شهر همدان.
شکل شماره 1-2- برنامه زمانبندی مراحل انجام پایان نامه تحصیلی
1-9- تعاریف کاربردی واژههای پژوهش
بستهبندی: بستهبندی شامل بسط و توسعه یک ظرف و طرح گرافیکی برای محصول است.یک بسته بخش جدانشدنی از یک محصول است که باعث میگردد محصول انعطاف پذیری بیشتر،امن تر و از قابلیت استفاده آسانتری برخوردار گردد. یک بسته همانند نام تجاری میتواند بر نگرش مشتریان در ارتباط با محصول مؤثر باشد. (ویلیام، 1997: 213)
رفتار مصرف کننده: برکمن و گیلسون رفتار مصرف کننده را فعالیت هایی میدانند که در انها افراد درگیر استفاده واقعی یا بالقوه از محصولات مختلف بازار که شامل کالاها، خدمات، ایدهها و محیط فروشگاهها میشود، هستند. (برکمن و گیلسون،1981 : 96)
مؤلفههای بستهبندی: پنج عنصر مهم بستهبندی اصولاً بر تصمیم گیری خرید مصرف کنندة تأثیر میگذارند که میتوان آنها را به دو گروه مجزا طبقه بندی کرد: عناصر بصری و عناصر اطلاعاتی. عناصر بصری شامل تصاویر و سایز و شکل بسته هاست که بیشتر برای تصمیم گیری تأثیر میگذارند. عناصر اطلاعاتی مربوطه به ارائه اطلاعات و تکنولوژیهای استفاده شده در بسته بندیها است که احتمال زیادی میرود که از جنبة شناختی حائز اهمیت باشد. (پِرِن دِرگاست و پیت، 1996 : 115)
هدف های تحقیق
این پروژه، به لحاظ دربرداشتن مطالعه موردی و همچنین تحقیقات میدانی، یک تحقیق علمی کاربردی است و اهداف آن به شرح زیر است:
اهمیت موضوع تحقیق و انگیزش انتخاب آن
سؤالات و فرضیه های تحقیق
سؤالات تحقیق:
فرضیه های تحقیق:
فصل دوم: مطالعات نظری
تاریخچه آب درمانی
تعریف: آب درمانی به معنی استفاده از آب، یخ، بخار و دمای سرد و گرم آن درجهت بهبود و یا مراقبت از سلامت بخصوص سیستم اعصاب، گردش خون و پوست می باشد.
یونانیان و رومیان اعتقاد ویژه ای به گرمای آب درمانی دارند. در قرن پنجم قبل از میلاد بقراط درمورد درمان با استفاده از آب درمانی نوشته است و یکی از مشهورترین چشمه های معدنی آکوا سویلیس رم می باشد، هرچند که بسیاری از فرهنگ های قدیمی آب درمانی را به عنوان جزء مهم زندگی خود در کارنامه دارند مانند هندی ها، ایرانیان، یهودیان، چینی ها، ژاپنی ها و هندی های آمریکا. سالها پس از بقراط سباستین نیپ راهبه در دهه 1860 می گفت پدر آب درمانی باشید. ( یکی از منابع راجع به او نقل می کند او مرض سل خود را با استفاده از آب درمانی برطرف نموده است.). بیش از 150 سال قبل از نیپ، دکتری در انگلستان به نام آقای جان فلوبر درباره استفاده از حمام های سرد و گرم تحقیق می کرده است. دکتر جی اس هان از لهستان امروزی در سال 1738 در این باره کتابی نوشته است. دکتر انگلیسی به نام جیمز کوری نشریه ای را در جهت اهمیت درمان با آب سرد در سال 1797 نوشته است. آثار بجا مانده از یک دهقان روستایی در اطریش به نام وینسز پریسنیتز بین در طی سال های 1799 و 1851 بیانگر موفقیت های او در خصوص آب های گرم معدنی و تکنیک های مختلف آن ها همچنین شکایات پزشکان از او برای نشان دادن دغل باز بودن اواست. اما شکایت پزشکان با وجود درمان برادر امپراتور به توسط آب درمانی به وسیله او؛ نادیده گرفته شد. اگر بخوایم کاشف آب درمانی را بشناسیم مطمئنا پریسنیتز یکی از کاندیداها می باشد. اما چرا نیپ اینقدر مشهور است؟! بخاطر اینکه او به دوستش گواهی فروش محصولاتش را با نام خود داده است. نتیجه این شرکت آلمانیاین است که گروه نیپ هم اکنون در سراسر جهان محصولات خود را به فروش می رساند. بنابراین برای دهقان لقب “پدر آب درمانی” مناسب تر است. جین آستن درباره رفتن مردم به حمام می نویسد که مردم انگلستان برای بهبود یافتن به چشمه های آب گرم می روند. او از سال 1801 تا 1806 در شهری پر مخاطب و پرجمعیت زندگی می کرده است. استفاده از آب در بیمارستان از سال 1738 آغاز شده است. آب درمانی در دهه 1840 به گسترش خود در انگلستان، آلمان و فرانسه ادامه داد به طوریکه در سال 1850، 100 مؤسسه آب درمانی در ایالات متحده آمریکا به این امر اهتمام ورزیدند، که در 50 سال بعد این رقم به صدها مؤسسه دیگر اضافه گردید. حمام های ترکیه ای در سال 1857 بگونه ای مورد توجه انگلستان قرار گرفت که شمار آنها به حدود 600 عدد می رسید اما هم اکنون حدود 14 تا از آنها باقی مانده اند. اما در ایالات متحده این امر دیرتر و در سال 1863 در بروکلین اولین حمام ترکیه ای تاسیس گردید. آب درمانی دارای روابط ریاست جمهوری نیز می باشد، به طوریکه فرانکلین رزولت معتقد به این بود که آب درمانی موجب جلوگیری او از فلج شده بود. در سال 1926 او چشمه آب گرم جورجیا را ( که هنوز باوجود گذشت بیش از 80 سال وجود دارد) پیدا کرده و در طول 12 سال ریاست جمهوری 16 بار از آن دیدن نمود.
انواع چشمه های آب گرم
چشمه های آب معدنی به 2 دسته اصلی تقسیم می شوند:
طبقه بندی چشمه های معدنی به لحاظ میزان گرما:
طبقه بندی چشمه های معدنی به لحاظ میزان PH :
طبقه بندی چشمه های معدنی به لحاظ مواد معدنی:
چشمه های آبگرم زیادی در فرانسه، اسپانیا و ژاپن مملو از سولفوراند و در جهت درمان بیماری هایی اعم از عفونت پوست و بیماری های تنفسی و التهاب های پوستی مورد استفاده قرار می گیرند. آبهای سولفاته که از ترکیب سولفور با عناصر دیگر بدست می آیند در مقایسه با چشمه های غنی سولفوره دارای اثرات کمتری هستند. بعضی از این آبها در جهت درمان بیماریهای داخلی نظیر بیماری های کبدی، معده ای و روده ای همانند بیماری های تنفسی در چشمه های آب گرم اروپا بوسیله تنفس عمیق مورد استفاده قرار می گردند.
بررسی صنعت چشمه های آب گرم و آب درمانی در کشورهای مختلف
توریست درمانی یکی از راههای جلب توریست و کسب سود با استفاده از منابع آب معدنی در نقاط مختلف جهان است. که کشورهایی نظیر روسیه، ایتالیا، آلمان، فرانسه، اتریش، ژاپن و … در استفاده از این مهم سابقه ای بس طولانی دارند و همه ساله تعداد کثیری جهانگرد و به دنبال آن ارزش افزوده فراوانی را به خود جذب می کنند. این در حالیست که متاسفانه در کشور ما به این مقوله توجه چندانی نشده است. در اینجا به بیان مختصری در مورد صنعت چشمه های آب گرم بعضی از این کشورها پرداخته شده است.
اتریش:
صنعت توریست در اتریش بسیار پر رونق است به طوریکه با جمعیت حدود 8 میلیون نفر اتریش سالانه پذیرای 125 میلیون توریست می باشد که 32 میلیون از آنها برای بار اول به این کشور می آیند، همینطور این صنعت باعث به وجود آمدن حدود 900 هتل تا سال 2009 شده است.
فرانسه:
فرانسه کشوری با رسوم زیبایی است که شامل چشمه های آب گرم در حال توسعه نیز می باشد. تعداد مراکز آب گرم در فرانسه در حدود 625 عدد( با متوسط مساحت 200 متر مربع) می باشد که سالانه تعداد 4.8 میلیون نفر( که حدود 8 درصد آنها فرانسوی اند) را به خود جذب می کنند. مراکز چشمه های آب گرم در فرانسه خدمات پزشکی نیز ارائه می دهند که با نرخ رشد 12 درصدی به افزایش هتل ها و ساخت آنها منجر شده است. این مراکز در بعضی هتل ها بسیار کوک اند و اتاق های درمانی کوچکی دارند که مشتریان خود را راضی نمی کنند. در مورد هتل های چهار ستاره می توان گفت: « حدود 15.6 درصد از آنها دارای چشمه آب گرم می باشند( یعنی 1 عدد از هر 6 تا) که حدود 29.8 درصد آنها در کنار دریا واقع اند و 26.7 درصد آنها در مناطق شهری و حدود 20.6 درصد آنها نیز در کنار کوه ها قرار گرفته اند. در منطقه متوسط شهر نیز حدود 5 درصد هتل ها دارای چشمه های آب گرم اند. مساحت متوسطی که در هتل های چهار ستاره به چشمه های آب گرم درمانی اختصاص یافته است 570 متر مربع با میانگین 6.7 اتاق می باشد. سودآوری این چشمه ها به موارد زیر وابسته است:
آلمان:
تاریخچه درمانی:
آلمان به عنوان مرکز آب درمانی مورد هدف جمعیت بسیاری قرار گرفته است. روند رشد چشمه های درمانی و تاریخچه آب درمانی این کشور با آنچه که امروزه مورد توجه قرار گرفته است تفاوت شایانی دارد. روش های درمانی در منطقه اصلی مشخص شده …. بوده است، که برپایه موضوعات پزشکی و پیشگیری درمانی استوار است. دکترها نیاز به مدارکی مبتنی بر دانش آب درمانی و پزشکی منطقه ای و نحوه درمان با استفاده از گل، آب گرم، و حمام های درمانی می باشند. تمام پزشکان باید حرفه ای باشند. ساختار شهرهای درمانی نیز به کلی بر چشمه های آب گرم و بهبود بیماران و برنامه های فیزیکی و ذهنی آنها متمرکز گردیده است.
راه های درمانی رایج در آلمان:
از مشهورترین چشمه های آب گرم آلمان می توان به “سپاستین نیپ”، “لئوپلد اردسن”، سانوئل فلک”، وینسنز پریب نیدز” و … نام برد. نیپ یک پزشک اهل بارادیا بود و یکی از کسانی بود که جنبش ماهیت پزشکی را کشف کرد. او بیشتر به نیپ درمانگر در زمینه آب درمانی و سیستمی درمانی شامل روش های درمانی با استفاده از درجه حرارت آب مشهور است. در نروژ او را به خاطر ساخت نان با استفاده از گندم به عنوان نیپ نانوا می شناسند و این نامی است که بیشتر در نروژ مورد استفاده قرار می گیرد. نیپ معتقد به شیوه درمانی بود که بر 5 پایه استوار است.
از کتاب های نوشته نیپ می توان به “آب شفابخش من”، “خواستن در زندگی” و اراده من اشاره نمود.
صنعت امروزه چشمه های آب گرم آلمان:
امروزه دو جریان اصلی درمورد صنعت آب گرم در آلمان وجود دارد:
با اینکه امروزه چشمه های آب گرم رواج زیادی ندارند اما به کندی تعدادشان رو به افزایش است و به دو صورت مراکز درمانی و مراکز بزرگ آرایشی- بهداشتی در حال گسترش اند و در شهرهای بزرگ واقع شده اند.
تغییرات چشمه های آب گرم و مراکز بهداشت (بهبود):
هتل های 5 ستاره بیشتر از هتل های 4 ستاره تحت تاثیر موقعیت های اقتصادی قرار گرفته اند.
اثرات مهم هتل های 5 ستاره عبارت اند از:
بطور متوسط هتل ها چشمه های آب گرم معدنی و سرویس های آنها کمتر مورد استفاده کسانی که از مناطق اقتصادی هستند قرار گرفته است.
پروژه ها و چشمه های آب گرم در دست ساخت :
سرمایه گذاری های بزرگتر به فازهای مفهومی بیشتری ( چه چیزی ، چرا ، کجا و برای چقدر ) وابسته اند می توان به طور تقریبی بر آورد نمود که حدود 30درصد پروژه های در حال اجرا به پروژه های دیگری انتقال یافته اند اما متوقف نشده اند .
تطبیق با بحران اقتصادی کنونی :
صاحبان عملکردی بیشتر بر روی مشتریان ، نگهداری آنها ، افزایش آنها و از دست ندادن آنها تمرکز کرده اند. بنابر این مشترین از فروش و بازار یابی و مدریت کیفیت تاثیر بسزایی می گیرند. که این موضوع از میان حجم درخواست های آنان برای فعالیت های درخانه و رزرو سمینارها برداشت شده است.چشمه های آب گرم برای رسیدن به قواعد منظم لازم نیست تمامی مشخصه های آب گرم پزشکی را دارا باشند اما لازم است به آنها بیشتر از شیوه های درمان سنتی توجه شود.
فرصت ها:
با شرایط فعلی درست است که مشکلات بزرگی وجود دارد، اما فرصت هایی برای کار کردن بر روی قواعد و کیفیت هتل ها و چشمه های آب گرم وجود دارد، کافیست به سوال های زیر پاسخ دهیم:
رشد تجارت در دهه های اخیر تا حد زیادی ناشی از آزادسازی های انجام شده در راستای تسهیل تجارت جهانی بوده است ، با وجود رشد آزادسازی در جهان همواره ابهامات و سوالاتی در زمینه آزادسازی مطرح بوده است این سوالات خصوصا در كشورهای در حال توسعه مطرح است. در واقع آزادسازی دارای آثار مختلفی بر اقتصاد داخلی و نیز جهانی است كه صرفا محدود به صادرات و یا واردات نمی شود .بنابراین همواره این سوال مطرح است كه برآیند كلی آثار مثبت و منفی آزادسازی چگونه تحلیل و ارزیابی شود؟
. افزایش تولید ، یكی از اهداف مهم برنامه دولتها در توسعه اقتصاد ملی است. و با توجه به سند توسعه بخش تعاون و تحقق سهم 25درصدی بخش تعاون در اقتصاد کشور, بیانگر نقش این موسسات در رشد اقتصادی خواهد بود. از سوی دیگر ، نوع و حجم تولید در اقتصاد یك جامعه ، علاوه بر فراهم بودن عوامل تولید ، به بسیج این عوامل و ایجاد هماهنگی بین آنها در جهت مقاصد تولیدی بستگی دارد.
به بیانی دیگر آزادسازی تجاری در طی سالهای 1370 لغایت 1391 چقدر بررشد تعاونیهای صنعتی موثر بوده است كه در این راستا به بررسی اثر سرمایه گذاری ، اشتغال ، نرخ ارز و آزادسازی تجاری بر رشد تولیدات تعاونیهای صنعتی استان تهران می پردازیم
1-2-اهمیت و ضرورت انجام تحقیق
رشد و توسعه اقتصادی از اهداف مهم كلان اقتصادی هر كشور می باشد زیرا برای افزایش سطح زندگی افراد هر كشور باید شاخص های اقتصادی و اجتماعی بهبود یابند این مهم جز در سایه رشد و توسعه اقتصادی كشور میسر نیست .
وسیله ارتباط اقتصادی در دنیای امروز تجارت و آزادسازی تجارت می باشد. به نظر می رسد كه آزادسازی تجارت و افزایش تجارت در آینده نه چندان دور ، امری اجباری باشد زیرا جوامع بسته توانایی رشد را ندارند. بنابراین روز به روز ضعیف تر شده و روزی ناخودآگاه در اقتصاد جهان حل خواهند شد تقریبا تمام مطالعات تجربی نشان می دهند كه اقتصادهای باز سریع تر از اقتصادهای بسته رشد می كنند . دلیل این گرایش قوی در مطلوبیت آزادسازی تجاری تا حدی برپایه نتایج دامنه دار مطالعات تجربی استوار است مبنی بر اینكه اقتصادهای برون نگر نسبت به اقتصادهای درون نگر، نرخ رشد بالاتری را تجربه كرده اند و امكان وجود یك رابطه مثبت بین سیاست باز تجاری و رشد نیز یك عامل مهم در تهییج و تحریك موج بی سابقه اصلاحات تجاری بوده كه بیش از 100 كشور برخی از انواع آزادسازی را یه اجرا درآورده اند. اما این مسائل دلیل بر آن نمی شود كه ، با چشمانی بسته و بدون تفكر به آزادسازی تجارت روی آورد بلكه باید اول توانایی ها و ضعف های اقتصادی خودمان را بسنجیم و سپس با برنامه وارد اقتصاد جهانی شویم. بنابراین در این پایان نامه سعی شده تاثیر اجرای این سیاست را بر رشد اقتصادی ایران از نگاه تازه ای بررسی كنیم و بر همین اساس از آنجائیکه اقتصاد ما به سه بخش دولتی , تعاونی و خصوصی تقسیم شده است از این رو به بررسی آزاد سازی تجاری بر رشد اقتصادی بخش صنعت و نقشی كه بخش تعاون در قالب تعاونیهای صنعتی می تواند ایفا كند مورد بررسی قرار می گیرد و در کنار بررسی تاثیر آزادسازی تجاری به تاثیر عوامل دیگر از جمله سرمایه گذاری , اشتغال و نرخ ارز نیز پرداخته می شود.
1-2-اهداف مشخص تحقیق
الف: هدف كلی : رابطه بین رشد و آزادسازی تجاری از عنوان هایی است که به طور وسیع در ادبیات رشد و توسعه مورد بحث قرار گرفته است. اجرای فرآیند آزادسازی تجاری لزوما همراه با رشد اقتصادی و آثار مثبت تجاری نیست و مستلزم هماهنگی اقتصاد داخلی به لحاظ ساختاری ، مقررات اقتصادی ، سیاست های هماهنگ و ثبات اقتصادی است. و همچنین همراه با اعمال آزادسازی، اجرای سیاست های حمایتی دولت برای جبران آثار منفی آزادسازی به ویژه در زمینه اشتغال و حمایت از صنایع آسیب دیده از آزادسازی در رقابت جهانی ضروری بنظر می رسد.
اهداف جزئی
1-بررسی اثر افزایش سرمایه گذاری در بلند مدت بر رشد تولیدات تعاونیهای صنعتی نمونه
2- تاثیر اشتغال در بلند مدت بر میزات تولیدات تعاونیهای صنعتی نمونه
3- از جمله عوامل مهم در آزادسازی تجاری ،نرخ ارز است. نظام ارزی مناسب می تواند نقش موثری در بهره گیری از فواید آزادسازی داشته باشد و برعكس نرخ نامناسب ارزی می تواند آثار مثبت آزادسازی را خنثی و آثار منفی آن را تشدید نماید.تاثیر نرخ ارز غیر رسمی بر میزان تولیدات تعاونیهای صنعتی در بلند مدت
4- اجرای آزادسازی نباید موجب غفلت از صنایع داخلی شود بلكه باید به موازات آزادسازی حمایت از تولیدات داخلی نیز انجام شود تاثیر آزادسازی تجاری در میزان تولیدات تعاونیهای صنعتی
امروزه تردیدی وجود ندارد که یکی از ابزارها و عوامل لازم و مؤثر برای توسعه اقتصادی کشور، همانا وجود سیستم بانکی کارآمد است. هرگونه اقدامی در جهت بهبود و ارتقاء سیستم بانکداری موجب خواهد شد که جریان پس انداز، سرمایه گذاری و تخصیص منابع بهبود یابد و امکانات بالقوه، پراکنده و نهفته در کشور برای پیشرفت و رفاه عمومی به کار گرفته شود.
بانکها نقش مهمی در اقتصاد کشور بر عهده دارند که شامل تجهیز منابع، واسطه گری و تسهیل جریان پرداخت و تخصیص اعتبار به دریافت کننده تسهیلات است. بانک در این زمینه نقش واسطه را داراست. به گونه ای که پول را از سپرده گذار که موقتاً کاربردی برای پول خود ندارد، اخذ کرده و در اختیار متقاضیان تسهیلات که قادرند استفاده کارآمدتری از آن بکنند قرار میدهد. در این مرحله سودی به سپرده گذار تعلق میگیرد و از وام گیرنده نیز سودی در قالب بهره دریافت میشود. مابه االتفاوت این دو نرخ، سهم بانک است که بایستی حداقل کفاف مخارج بانک را بدهد.
علیرغم رویکرد مشتری مداری توأم با رقابت دراکثر کشورها، پیشرفت علم الکترونیک و کامپیوتر، ارائه بسیاری از خدمات بانکی بدون حضور مشتریان در بانکها در اسرع وقت با بهرهگیری از شبکه جهانی اینترنت، هنوز اعطای تسهیلات اعتباری به مشتریان چیزی حدود 70 تا 80 درصد عملیات بانکها را شامل میشود. همه موسسات اعتبار دهنده بدون توجه به هدفی که دنبال میکنند بی درنگ خود را در معرض ریسک سرباز زدن استفاده کنندگان از این تسهیلات در بازپرداخت دیون قرار می دهند. به عبارت دیگر ریسک جزء ذاتی بانکداری میباشد . پیامد های چنین ریسکی در مواردی ممکن است موجب بروز تنگناهای مالی شدید و یا حتی باعث ورشکستگی موسسه اعتبار دهنده شود . لذا موفقیت پیوسته و بلند مدت یک نهاد مالی، در گرو اعمال مدیریت ریسک بهینه در آن نهاد میباشد . فلسفه مدیریت ریسکهای بانکی وابسته به هدفی است که بانک دنبال میکند و آن افزایش بازده سهامداران در چارچوب کلی احتمال وقوع ریسک میباشد. مدیریت ریسک بر شناسایی، سنجش و کنترل ریسکها متمرکز است و بدین طریق می توان ریسکها را رتبهبندی مناسب نموده و سرمایه را تخصیص داد.
بانکها با انواع مختلفی از ریسکها مواجه می شوند، که برخی از آنها عبارتند از ریسک اعتباری ، ریسک تجاری ، ریسک نقدینگی ، ریسک
بازار ، ریسک نوسان نرخ بهره و غیره.
اما از جمله مهمترین ریسکهایی که غالباً بانکها با آن روبرو هستند ریسک اعتباری است. مفهوم ریسک اعتباری به احتمال وقوع زیان در یک عملیات اعتباری نظیر وخامت وضعیت مالی دریافت کننده تسهیلات و یا ورشکستگی آن بر میگردد که منجر به از دست رفتن ارزش دارایی میشود . ریسک اعتباری در واقع نوعی عامل بالقوه است که بر اساس آن دریافت کننده تسهیلات قادر به انجام تعهدات خود طبق ضوابط مذکور در قرارداد نمیشود.
برای اکثر سرمایهگذاران و موسسات سرمایهگذاری، اوراق قرضه و سایر انواع ابزارهای بدهی به عنوان عامل اصلی در ایجاد ریسک اعتباری محسوب میشود، اما در بانکها از تسهیلات میتوان به عنوان عامل مهم در ایجاد ریسک اعتباری نام برد. همان گونه که بانکها ریسک اعتباری تک تک معاملات را به تنهایی کنترل میکنند ، باید مجموعه پرتفوی خود را نیز کنترل کنند. برایناساس بانکها و موسسات اعتباری در سراسر دنیا ، امروزه از ابزارهای گوناگونی برای مقابله با این ریسکها بهره می برند. بکارگیری این ابزراها امکان کنترل ریسک را به طور مؤثرتری برای بانکها فراهم می آورد . در سال های اخیر تعدادی از مؤسسات بزرگ مالی جهان با توسعه سیستم های پیشرفته سعی بر مدل سازی ریسک اعتباری کردهاند. وظیفه عمده این مدل ها شناسایی، ارزیابی و کنترل ریسکهای موجود میباشد.
كرت لوین[1] (1993)، معتقد بود تحقیق و پژوهش مشكلات اجتماعی را از ریشه میخشكاند. به عقیدهی او، اگر لازم است نوعی پیشرفت در جهت حل معضلات اجتماعی صورت گیرد، باید دست به پژوهش زد، زیرا برنامههای پژوهشی، خاصیت تعییینكنندگی دارند.
دورههای تحصیلات تكمیلی در مقایسه با دورههای كارشناسی و قبل از آن كه دورهی انتقال و آموزش است، دورهی زایندگی و تولید علم است. هر دانشجو در قالب پایاننامهی خود، یك پروژهی تحقیقاتی را به انجام می رساند كه به صورت بالقوه میتواند در حل مسائل و معضلات علمی و فنی جامعه استفاده شود(نیک سیرت و بدری،1392).
یکی از فعالیتهای تحقیقاتی دانشجویان در مقطع تحصیلات تکمیلی، انجام کار تحقیقاتی با عنوان «پایاننامه» میباشد. تدوین پایاننامه مجالی برای یادگیری در محیط واقعی است. از این رو میتوان هر پایاننامه را انعکاس دهندهی بخشی از فرهنگ فکری و دانشگاهی یک جامعه فرض کرد. ضمن آنکه پایاننامه نشان دهندهی تواناییهای یادگیری، مهارت فنی و بهبود قدرت نگارش و تحلیل هر دانشجو است.
پایاننامه از مهمترین منابع اطلاعاتی است كه به لحاظ مختلف از اهمیت علمی و پژوهشی خاصی برخوردار است. از طرفی اولین حركت پژوهشی جدی دانشجویان در دورهی تحصیلات تكمیلی دانشگاهی است و از سوی دیگر نیز میتوان آن را به مثابهی كاری نهایی ارزیابی كرد زیرا همین فعالیت پژوهشی، برایند كل یافتههای دانشجو در طول دورهی تحصیلی است(حری،1378).
اکنون در کشور ما دانشجویان این دوره به واسطهی الزام به تدوین پایاننامه که فعالیتی پژوهشی قلمداد میشود، به عنوان محقق جامعه محسوب میشوند.
بررسی مسائل مربوط به پایاننامههای کارشناسی ارشد از جهات متعددی از قبیل نیاز مبرم به دانش بیشتر در مورد علل و پویاییهای آسیبهای اجتماعی، نیاز به درك قوانین تغییر اجتماعی، نیاز به كشف راهحلهای كاربردی و علمی برای رفع آن مشكلات و نیاز به كشف قوانین كلی و عمومی كه پدیدههای اجتماعی پیچیدهتر حائز اهمیت است. بر این اساس سالیانه صدها دانشجوی تحصیلات تکمیلی کشور، به تدوین پایان نامههای خود در حوزههای متفاوت رشتهی مدیریت ورزشی میپردازند. پایان نامه یکی از مهمترین سرمایههای ملی است، ولی متأسفانه پژوهشهای اندکی برای ارزیابی آن انجام شده است. البته این امر منحصر به ایران نیست و میتوان گفت که این مسئله در سطح جهان قابل بررسی است. با این حال تاکنون ارزیابیهای اندکی به صورت نظام یافته در مورد ویژگیهای پایاننامهها انجام پذیرفته است.
3-1- ضرورت تحقیق
امروزه نگارش و ارائه پایان نامه، حتی برای محققان با تجربه کاری چالش برانگیز است (لی[2]، 2010). این کار چالش برانگیز نیازمند تلاش و صرف انرژی و وقت فراوان است تا محقق به یک نتیجه مطلوب برسد و نتیجه علمی محقق که در قالب تدوین پایان نامه نمایان می شود دارای کیفیت مناسب باشد.
وضعیت تدوین پایاننامهها میتواند انعکاسی از میزان توجه مسئولین دانشگاه، اساتید راهنما و دانشجویان به این واحد آموزشی، پژوهشی مهم باشد که به صورت تدریجی در جهتدهی به فعالیتهای علمی دانشگاه و کسب اعتبار علمی آن دخیل میباشد(آرکنا و میر[3]، 2000). با توجه به اهمیت این موضوع، ارائهی صحیح، استاندارد و مدون پایاننامهها به عنوان گزارش یک پژوهش ضروری به نظر میرسد(دستجردی و همکاران،1391).
پایاننامههای دانشجویی از اهمیت خاصی برخوردار بوده و هرگونه توجه و دقت در امر پایاننامهنویسی و ارتقای کیفیت آنها در آیندهی
تحقیقاتی کشور بسیار مفید خواهد بود(هیگینسون و کرنر[4]، 1996). از طرفی ارزشگذاری و معیارسنجی شاخصهای کمی و کیفی علوم ورزشی مانند دیگر علوم برای حضور مؤثر در حیات علمی این رشته در کشور با توجه به این که در حال حاضر دانش علوم ورزشی به عنوان دانش میان رشته ای با انبوهی از دستاوردهای علمی و تخصصی روبرو است ضروری به نظر می رسد و طبقهبندی و ساماندهی این یافتهها موجب شکلگیری روند جدیدی در دانش فوق می شود(شریفی و همکاران،1391).
با توجه به این که پایاننامههای کارشناسی ارشد تربیت بدنی و علوم ورزشی بخش مهمی از تحقیقات انجام گرفته در حوزهی تربیتبدنی را تشکیل میدهند، شناخت و رفع مشکلات و مسائل موجود در این بخش اهمیت زیادی دارد(میزانی و همکاران،1392) و لزوم پیروی آنها از یک روش استاندارد برای استفادهی مناسب ضروری به نظر میرسد(منتخب و همکاران، 1388).
در مجامع علمی، پایاننامهها به عنوان نتایج تحقیقات دانشپژوهان در نظر گرفته میشود و هویت علمی دانشگاه در گرو ارزیابی همین اسناد است(کلاهدوزان و همکاران،1383). از طرفی همهساله مقادیر فراوانی از امکانات مالی دولت و قسمت اعظمی از نیرو، انرژی و وقت اعضای هیأت علمی و دانشجویان دانشگاه صرف انجام پایان نامه میشود(فیروزآبادی و همکاران، 1392). با توجه به این مهم، نقش و تأثیر غیرقابلتردید پایاننامه و رساله، در رشد علمی تحقیقات و محققان، لزوم توجه به کیفیت و کمیت آنها را دوچندان میکند. برای گام برداشتن صحیح به سوی پیشرفت حقیقی، بررسی کمی و ارزیابی تحقیقات امری ضروری است(خلجی و کشتی دار، 1381).
مهمترین هدف از انجام پژوهشها، استفادهی عملی از یافتههای آنها بوده و عدم كاربرد عملی یافتهها به نوعی اتلاف منابع محسوب میشود. برخی از یافتهها قابلیت كاربرد مستقیم دارند و برخی دیگر را صرفاً میتوان اشاعه داد و امیدوار بود كه موجب افزایش دانش و مهارت و تغییر نگرش مخاطبان شود. لذا این تغییر نگرش در برنامهریزی و تصمیمگیری اثری مستقیم خواهد داشت. استفاده از یافتههای پژوهشی، نیازمند كوششی سازمان یافته است. امروزه پایان نامه هایی با موضوعات تکراری، مسئله مدار نبودن آثار و لغزش های روش شناختی از جمله مهمترین کاستی هایی است که در تولیدات علمی دانشگاه ها خودنمایی می کنند(منصوریان، 1392).
تحلیل و بررسی پایان نامه ها می تواند اطلاعات مختلفی که درون تعداد زیادی پایان نامه نهفته است را در اختیار علاقه مندان قرار دهد. در راستای این مهم، محققان در مطالعات مختلفی، ارزشیابی و بررسی نقاط قوت و ضعف پایاننامهها، هر چند سال یک بار، اقدام به رفع موانع موجود برای ارتقای کیفیت و مطلوبیت را پیشنهاد نموده اند(صادقی و همکاران، 1390)، (منتخب و همکاران، 1388)، (افتخاری و همکاران، 1392) و (علیشیری و همکاران، 1389)، (زرشناس و همکاران1391).
از آنجا که استان مازندران در دسترسی به زیرساختهای مناسب ارتباطی و نیز فاصله تا پایتخت، همراه با شرایط آب و هوایی معتدل، اراضی بسیار حاصلخیز، طبیعت گوناگون و مفرح ساحلی، دشتی، جنگلی و کوهستانی مساعد برای توسعهی صنعتهای مختلف و از جمله صنعت ورزش از شرایط مطلوبی برخوردار است و همچنین برخورداری از میراث فرهنگی غنی و بیشترین نرخ دانشآموختگان با تحصیلات دانشگاهی در میان استانهای کشور و این که این استان باسوادترین استان کشور است.[5]
کیفیت تحقیق و پژوهش در راستای استفاده از نتایج کاربردی تحقیقات در جهت آبادانی در زمینههای مختلف استان از جمله رشتههای دانشگاهی نظیر تربیتبدنی از اهمیت خاصی برخوردار است.
میزانی و همکاران(1390)، بیان کردند که داده های غیر واقعی می تواند به دلیل مشکلاتی در زمینه های دیگر موثر در تدوین پایان نامه از قبیل منابع اطلاعاتی و مالی و نظام بوروکراسی اداری دانشگاه باشد. زمانی که شرایط و امکانات موجود برای نوشتن پایان نامه نامناسب و دانشجو از این نظر تحت فشار باشد امکان این که به فکر تقلب بیفتد بیشتر است. نبود سازکارهای جلوگیری و برخورد با این پدیده مخرب در کشور نیز ممکن است در شیوع آن نقش داشته باشد. می بایست تدابیری برای جلوگیری از احتمال تقلب علمی دانشجویان و تشویق آن ها به پیروی از اخلاق پژوهشی اندیشیده شود.
با توجه به اهمیت پایاننامهها و هزینه، زمان و انرژی زیادی که صرف تهیهی آنها میشود، آگاهی از محتوا و شناسایی موضوعی آنها ضروری به نظر میرسد (نیکسیرت و بدری،1392) و نیز کمک به دانشجویان در انتخاب موضوعات کاربردی و هدفمند برای پایان نامه ها با آگاهی از پژوهش های پیشین مهم است. راهکارهایی همچون تهیه بانک اطلاعاتی مناسب از پایان نامه ها می تواند راهنمای مناسبی جهت انتخاب موضوعات جدید و غیر تکراری پایان نامه های دانشجویان باشد(رضا خانی مقدم و همکاران، 1390)، (شکفته و اکبری، 1387).
به طور قطع نتایج این تحقیق با توجه به ایجاد بانک اطلاعات موضوعی میتواند مرجعی برای راهنمایی دانشجو در توجه به جزئیات مهم در پایاننامه شود و ضمن پیشگیری از خستگی، سردرگمی، صرف هزینه و وقت فراوان، موجب بهبود در وضعیت تدوین پایاننامهها در موضوعات جدید، بررسی نشده و کاربردی را فراهم میآورد. به نظر می رسد زمانی که پایان نامه هایی با موضوعات مشابه وجود داشته باشد احتمال سوء استفاده از پایان نامه ها افزایش می یابد و از آنجایی که امروزه درون دانشگاهها، متأسفانه هدف اصلی اکثر دانشجویان اخذ مدرک شده و زمینههای جامعهپذیری علمی و فرهنگی ضعیف شده، تمایل به سوء رفتار علمی نیز بالا رفته است(ذاکر صالحی، 1389)، امید است در راستای کمک به دانشجویان در انتخاب موضوعات جدید، بتوان گام مثبتی در جلوگیری از این رفتار ناپسند برداشت.
با توجه به این که پژوهشهای انجام گرفته در سایر رشتهها نیز نشان میدهد که کاستیهای نگارشی و روشهای آماری از جمله موضوع های مورد توجه محققان بوده (شریفی و همکاران،1391) و تاکنون در داخل استان تحقیقی برای ارزیابی پایاننامههای «گرایش مدیریت ورزشی» در دانشگاههای هدف یافت نشده است، این پژوهش قصد جمعآوری اطلاعات کمی از مجموع پایاننامههای دفاع شده در مقطع کارشناسی ارشد رشتهی تربیت بدنی، گرایش مدیریت ورزشی در دانشگاه های استان مازندران را داشته است. به همین منظور تحقیق حاضر به تحلیل ساختاری و کمی پایان نامه های تربیتبدنی و علوم ورزشی، گرایش مدیریت ورزشی میپردازد.
[1] Kurt Lewin
[2] Lee
[3] Arkenauc and Meyer
[4] Higginson and Corner
[5] www.irdc.ir
[1] Brause
[2] Murray