وبلاگ

 

 

 

 

 

 

هویت یک ویژگی برگرفته از گذشته و حال است ، سرگذشت گذشتگان وآداب ورسوم فرهنگ آنها و تاثیرات آن بر زندگی حال ،هویت یک نسل را به وجود می آورد.هویت عامل متمایز کننده جوامع بشری است که شناخت هویت هر جامعه برای آن جامعه ضروری است. اساطیر، دین و زبان برخی از این مولفه ها هستند.

 

 

فریدون  به عنوان یکی از عوامل اصلی تشکیل دهنده هویت جمعی و فرهنگی جامعه در ارتباط با هویت ایرانی مورد بررسی قرار گرفته است که نفوذ خود را از طریق لایه های کهن فرهنگی بر کنشگران اجتماعی اعمال کند(اعزازی،1376: 124).

 

در میان شخصیت های افسانه ای جهان بی تردید فریدون یکی از کهنترین شخصیتهاست که به دلیل همین قدمت و از جهتی به دلیل خاستگاه تاریخی و جغرافیایی که متعاقباَ توضیح آن داده خواهد شد، فرصت کافی برای بن مایه های (motifs) فراوانی از هویت و خویشکاریهای وی وجود دارد.

 

 

 

بر اساس متون مختلف در مورد خاستگاه آریائیان در دوران فریدون ، ورنه(varəna)به عنوان زیستگاه وی بیان گردیده است. ورنه همان گیلان امروزی است که صحت این مطلب با گزارشاتی که درآن بیان گردیده است که در کوه البرز جنگاوری و یگانه پرستی را از مغان زردتشت آموخت، نیز مطابقت می کند.

 

 

منابع مختلف ایرانی از این شخصیت آگاهی  و شناخت می دهند که یکی از آنها یشت ها می باشد. در آنجا از ثرتئونه raētaonaθ اوستائی به تفضیل سخن رفته است و بر این مبنا اهورامزدا با او سخن  گفته و به او پیشنهاد پیامبری داده که فریدون نپذیرفته و سپس به او پیشنهاد پادشاهی داده می شود که می پذیرد و به مدت 500 سال بر هفت کشور فرمان می کند. از اینجا به بعد داستان چند وچون پادشاهی وی و یاری گری و چاره جویی او برای مردم مطرح می گردد.

 

 

سرانجام فریدون به دلیل افزایش شکوه و قدرت نقش اهورامزدا را در توانایی فرد انکار می کند و بدین سبب فره ایزدی که موجب برتری او نسبت به مردم بود از وی جدا گشته به صورت فردی آسیب پذیر و عادی در می آید و بعد از تقسیم جهان بین سه فرزند، در گوشه ای از دنیا، جان خود را از دست می دهد.(پور داود،1347: 195)

 

 

در منابع ایرانی بر سر نوع گناه، طول دوران پادشاهی و نیز فرد کشنده ی او اتفاق نظر وجود ندارد که همه آنها مورد بحث قرار خواهد گرفت.

 

 

در این تحقیق شخصیت و خویشکاری فریدون در متون اوستایی،پهلوی و شاهنامه بررسی می گردد.

 

 

 

 

 

 

 

 

1-1- اهمیت و ضرورت پژوهش

 

 

 

 

 

فریدون سومین شخصیت قابل بحث در شاهنامه فردوسی می باشد.شاید بتوان گفت پادشاهی فریدون تحولات زیادی در تاریخ اساطیری ایران ایجاد کرده است.لذا بررسی دقیق شخصیت پهلوانی و اسطوره ای فریدون و پادشاهی او بر ایران زمین ضروری به نظر می رسد.اسطوره ها نقشی اساسی در آداب و رسوم و فرهنگ هر قوم ایفا می كنند.شناخت صحیح اسطوره منجر به شناخت فرهنگ و جلو گیری از نفوذ نا هنجاریهای فرهنگی در جامعه می گردد.شناخت صحیح و استوار فرهنگ موجب ایجاد اعتماد به نفس در عموم مردم جامعه می گردد. لذا بررسی دقیق  اسطوره های هر سرزمین اهمیت ویژه ای برای مردمان  حال و آینده آن سرزمین دارد.

 

 

در این پژوهش كسب اطلاعات لازم و جامع در مورد فریدون كه اسطوره ای ایرانی است به عنوان مهمترین جنبه پژوهش در نظر گرفته شده است .اما آنچه در این اسطوره ها مهم است صحت تاریخی آنها نیست بلكه مفهومی است كه شرح این داستانها برای معتقدان آنها در بر دارد و همچنین از این جهت دارای اهمیت است كه دیدگاههای آدمی را به خویشتن و جهان و آفریدگار بیان می كند

در این فصل خلاصه مختصری از این مطالعه و فرضیه های مورد بحث در آن ارائه خواهد شد همچنین توضیحاتی در زمینه ضرورت و اهداف این مطالعه ارائه می­گردد.

 

1-2- خلاصه پایان نامه

 

اخیراً استفاده از ابزار شبیه سازی جریان ترافیک به عنوان یکی از روش های مفید مدیریت، کنترل، تصمیم گیری و انتخاب راهبرد بهینه درجهت بهبود ترافیک، روز به روز  بیشتر مورد توجه قرار می­گیرد. بنابراین شناخت عمیق مدل های به کار رفته در شبیه سازی رایانه ای ضرورت دارد و عدم درک صحیح از این گونه مدل ها ممکن است منجر به استفاده نامناسب و تولید نتایج نادرست شود.[1] در این پژوهش ابتدا خصوصیات سامانه اتوبوس های تندرو (BRT) مورد بررسی قرار می گیرد، سپس به ارائه ایده ها و طرح های نو برای ایجاد بهبود در عملکرد این خطوط پرداخته خواهد شد. در ادامه با ایجاد یک مدل شبیه سازی میکروسکوپی ترافیک از خط 1 سامانه اتوبوس های تندروی تهران و اعتبار سنجی آن به پیاده سازی این طرح ها و ایده ها در قالب سناریو های مختلف بر روی این مدل پرداخته خواهد شد. و در انتها نتایج اجرای سناریو های مورد مطالعه تحلیل و بررسی می­گردد.

 

1-3- فرضیه های مورد بحث

 

فرضیه های مورد بحث در این مطالعه شامل موارد زیر می شوند:

 

 

• بررسی اثرات اجرای سیستم اولویت دهی در تقاطع ها:

 

همانطور که در ادامه در ادبیات موضوع مشاهده می­گردد این موضوع به تنهایی بیشترین حجم مطالعات در زمینه ایجاد بهبود در سامانه اتوبوس های تندرو را به خود اختصاص داده، در این مطالعه اثرات اجرای این سیستم بر عملکرد سامانه اتوبوس های تندرو و بر ترافیک خودرو های شخصی و با نگرش شبکه ای (تمام تقاطع های موجود در 1 خط اتوبوس) و نه فقط یک تقاطع از طریق شبیه سازی میکرسکپی مورد بررسی قرار می­گیرد.

 

 

 

 

• بررسی امکان و اثرات تنظیم زمان بندی چراغ های راهنمایی و زمان بندی حرکت اتوبوسها:

 

در ادبیات به طور مستقیم به زمان بندی چراغ های راهنمایی اشاره ای نشده است، و فقط در برخی از مقالات در کنار استفاده از سیستم اولویت دهی به تغیر زمان بندی چراغ های راهنمایی جهت ایجاد اخلال کمتر اشاره شده. در این مطالعه این فرضیه به طور دقیق از طریق

 شبیه سازی مدل میکروسکپی مورد بررسی قرار می­گیرد و اثرات اجرای آن با سیستم اولویت دهی در تقاطع ها مقایسه می­گردد.

 

 

• استفاده از خطوط سریع السیر (توقف محدود):

 

استفاده از این خطوط یک راه کار مناسب جهت پاسخ به تقاضای سفر غیر یک نواخت در طول خط است. لیکن بخش کمی از ادبیات موضوع به این بحث اختصاص یافته و مطالعه دقیقی بر روی اثرات اجرای آن صورت نگرفته، از طرفی اجرای آن منوط به دوخطه بودن کل مسیر رفت و برگشت است، که لزوم این موضوع نیز در این مطالعه مورد بررسی قرار می­گیرد.

 

1-4- هدف از اجراء

 

با توجه به اینکه سفر های سریع درون شهری مد نظر مسافران می باشد، لیکن سفر های سریع همراه با کاهش ترافیک مد نظر کارشناسان امر است. در نتیجه متخصصان امر باید راه حل هایی را مورد توجه قرار دهند که از نظر مسافران زمان سفر، دسترسی و سایر شاخص ها عملکرد مطلوبی داشته باشد و از نظر کارشناسان، کاهش ترافیک که خود موجب کاهش آلایندگی و .. است را درپی داشته باشد. هدف این مطالعه ارائه راهکارهایی است که با کمترین تاثیر بر ترافیک خودرو های شخصی عملکرد خطوط سامانه اتوبوس های تندرو را بهبود بخشد.

 

1-5- توجیه و ضرورت انجام طرح

 

روند رو به رشد شهر نشینی معضلات فراوانی به همراه داشته که در بسیاری از موارد بسیار پیچیده هستند. یکی از از بزرگترین و اصلی ترین مشکلات شهر ها، و به ویژه شهر های بزرگ ترافیک است. با توجه به آثار معضل ترافیک شهری بر ابعاد مختلف زندگی شهروندان سیاست گذاری برای کنترل ترافیک اهمیت فراوانی دارد. از آن جا که اجرای سیاست های ترافیکی نیاز مند به صرف هزینه و زمان زیادی می باشد حصول اطمینان از کارکرد صحیح این سیاست ها قبل از اجرا بسیار ضروری است و شبیه سازی رایانه ای یکی از رایج ترین و محبوب ترین راه ها جهت حصول اطمینان از کارکرد این سیاست ها است. همچنین با استفاده از ابزار شبیه سازی رایانه ای می توان با اقدام به شناسایی و رفع گلوگاه ها موجود در سیستم های ترافیکی بهره وری و اثر بخشی تجهیزات و امکانات موجود را به حد اکثر رساند.

1-1-  گشتاور  مغناطیسی…………………………………………………………………………………………………….. 2

 

1-2- مدل لایه ای………………………………………………………………………………………………………………….. 7

 

1-2-1  مدل لایه ای با تصحیحات اسپین-مداری………………………………………………………… 8

 

1-2-2 مدل لایه ای با تصحیحات نسبیتی…………………………………………………………………… 11

 

1-3-  مدل کوارکی………………………………………………………………………………………………………………. 18

 

 

 

فصل دوم:  تقارن در مدل کوارکی ساده

 

2-1 تقارن………………………………………………………………………………………………………………………………. 21

 

2-1-1 اسپین ………………………………………………………………………………………………………………. 22

 

2-1-2 طعم…………………………………………………………………………………………………………………….. 24

 

2-1-3  پاریته………………………………………………………………………………………………………………….. 27

 

2-2 مدل گلمان…………………………………………………………………………………………………………………….. 28

 

2-2-1  گروه­بندی کوارک ها………………………………………………………………………………………… 31

 

2-2-2-  ساختار درونی باریون ها…………………………………………………………………………………. 36

 

 

 

 

 

عنوان                                                                                                                     صفحه

 

 

 

فصل سوم: محاسبه گشتاور مغناطیسی توسط مدل کوارکی ساده……………………………… 43

 

3-1 ساختار تابع موج دوترون………………………………………………………………………………………………. 41

 

3-2 محاسبه­ی تابع موج اتم دوترون…………………………………………………………………………………… 44

 

3-3 محاسبه­ی گشتاور مغناطیسی هسته­ی اتم دوترون…………………………………………………… 53

 

فصل چهارم: نتیجه گیری………………………………………………………………………………………………………. 59

 

 

 

پیوست الف-محاسبات نسبیتی گشتاور دوقطبی و چهار قطبی………………………………….. 61

 

 

 

فهرست منابع……………………………………………………………………………………………………………………………. 67

 

فهرست جداول

 

 

 

 

 

عنوان                                                                                                                     صفحه

 

 

 

جدول 1-1- تاثیرات جفت شدگی اسپین و تکانه زاویه‌ای مداری بر روی گشتاور

 

مغناطیسی هسته اتم دوترون…………………………………………………………………………………………………… 11

 

جدول1-2 گشتاور چهار قطبی مغناطیسی  برای تابع موج های مختلف………………………… 14

 

جدول1-3- گشتاور دو قطبی مغناطیسی  برای توابع موج مختلف………………………………….. 15

 

جدول1-4- سهم  در بسط برای چهار قطبی………………………………………………………………….. 15

 

 

جدول1-5- سهم   در بسط دو قطبی……………………………………………………………………………… 16

 

جدول 2-1………………………………………………………………………………………………………………………………….. 32

 

جدول 2-2………………………………………………………………………………………………………………………………….. 32

 

فهرست شکل ها

 

 

 

 

 

عنوان                                                                                                                     صفحه

 

 

 

شکل 1-1 تاثیرات نسبیتی بر گشتاور دو قطبی و چهار قطبی مغناطیسی………………………….. 17

 

شکل2-1- هشت تایی باریون‌ها………………………………………………………………………………………………… 28

 

شکل2-2- هشت تایی مزون‌ها………………………………………………………………………………………………….. 29

 

شکل 2-3- ده تایی باریون‌ها…………………………………………………………………………………………………….. 30

 

شکل 2-4- سه تایی کوارک‌ها………………………………………………………………………………………………….. 31

 

شکل 2-5- زاویه‌ی پراکندگی برای اتم و پروتون……………………………………………………………………. 35

 

شکل 3-1- نحوه­ی انتخاب دو کوارک پایین و یک کوارک بالا……………………………………………………. 43

 

گشتاور  مغناطیسی

 

 

 

گشتاور مغناطیسی[1] یک آهن­ربا کمیتی است که نیرویی را که آن آهن­ربا به جریان­های الکتریکی وارد می­کند و یا گشتاوری که میدان مغناطیسی به آن وارد می­کند را تعیین می­کند. یک حلقه جریان الکتریکی، یک آهن­ربای میله­ای، یک الکترون، یک ملکول و یک سیاره همه دارای گشتاور مغناطیسی هستند.

 

گشتاور مغناطیسی و میدان مغناطیسی هر دو بردار هستند که مقدار و جهت دارند. جهت گشتاور مغناطیسی از قطب جنوب آهن ربا به طرف قطب شمال آن است. میدان مغناطیسی ایجاد شده توسط آهن­ربا با گشتاور مغناطیسی آن متناسب است. گشتاور مغناطیسی در واقع کوتاه شده عبارت گشتاور دوقطبی مغناطیسی[2] است که جمله اول در بسط چندگانه پتانسیل مغناطیسی است. میدان مغناطیسی[3] حول جهت گشتاور مغناطیسی متقارن است و با معکوس فاصله به توان 3 متناسب است. در واقع وجود گشتاور مغناطیسی در هر ذره‌ای پیش بینی قانون آمپر-ماکسول است که احتمالا نشان دهنده‌ی وجود جریان است. گشتاور مغناطیسی در الکترودینامیک کلاسیک طبق تعریف برای یک مدار جریان به صورت زیر تعریف می­شود:

 

که در آن  بردارگشتاور مغناطیسی،   جریان موجود در مدار و  بردار مکان است. می­توان نشان داد برای یک ذره باردار نقطه­ای که در حال حرکت در یک پتانسیل مرکزی است مقدار این کمیت متناسب با تکانه زاویه­ای است:

 

که در آن  بار،  بردار سرعت،    بردار تکانه زاویه‌ای و  جرم ذره است. در مکانیک کوانتومی این کمیت ها با عملگر متناظر خود جایگزین شده و با ویژه مقادیر خود، مقادیر ممکن برای گشتاور مغناطیسی را به دست می دهد. نکته ی جالب توجهی که در این زمینه وجود دارد این است که ذراتی نظیر الکترون، پروتون و نوترون علاوه بر گشتاور مغناطیسی ناشی از تکانه زاویه ای مداری[4]، یک گشتاور مغناطیسی ذاتی نیز دارند که برای اولین بار در اثر غیر معمول زیمان[5] مشاهده شد. این اثر نشان داد که الکترون هایی با ویژه مقادیر تکانه زاویه ای صفر نیز می توانند با میدان مغناطیسی بر هم کنش انجام دهند که این باعث کشف خاصیت ذاتی این ذرات به اسم اسپین[6] شد.

 

اسپین که در فیزیک کلاسیکی حضور ندارد در مکانیک کوانتومی عملگری متناظر دارد که از لحاظ رفتاری شبیه عملگر تکانه زاویه ای است. با دانستن این خصوصیات می توان گفت که گشتاور مغناطیسی ذاتی این ذرات متناسب با اسپین می باشد:

 

که در آن  بار الکترون،  فاکتور لاند[7]،  سرعت نور در خلاء،  جرم و  بردار اسپین ذره است. نکته‌ی جالب این که در این رابطه، ثابت تناسب در یک ضریب  نسبت به مورد تکانه مداری تفاوت دارد که به آن فاکتور لاند (نسبت ژیرومغناطیسی) می گویند.  برای الکترون بسیار نزدیک به عدد 2 (مقدار تجربی آن 00231930436/2) است.

 

گاهی در فیزیک کلاسیک اسپین را به حرکت های وضعی یک جرم حول محوری که از مرکز جرمش می گذرد نسبت می‌دهند. وجود ضریب اضافه در گشتاور مغناطیسی ذاتی ذرات کوانتومی به این خاطر است که نمی‌توان الکترون و یا دیگر ذرات ریز کوانتومی را مانند کره ای صلب دانست که به دور خود می‌گردند. ضریب  که در کوانتوم مکانیک معمولی با دست وارد معادلات می­شود را می‌توان با استفاده از نظریه مکانیک کوانتومی نسبیتی دیراک برای الکترون بدست آورد که برابر 2 می‌شود.

 

برای اندازه گیری گشتاور مغناطیسی یک هسته قضیه کمی پیچیده­تر می شود. از آنجایی که هسته یک سیستم متشکل از تعدادی از ذرات است، برای محاسبه­ی گشتاور مغناطیسی آن باید گشتاور مغناطیسی تک تک ذرات تشکیل دهنده را در آن دخیل دانست:

 

در بررسی های کوانتومی معمولا با مولفه تکانه زاویه­ای در راستای z کار می­کنیم که به خاطر عدم محاسبات برداری محاسبات را به نحو چشم گیری ساده­تر می کند:

 

البته این محاسبات به مقدار زیادی نکته بینی و ظریف اندیشی احتیاج دارد چون بسیاری از عوامل ممکن است در این کمیت دخیل بوده و تاثیراتی روی مقدار آن بگذارند، به خصوص این که ذرات درون هسته، با دیدی دقیق­تر، خود دارای ساختار درونی بوده و گشتاور مغناطیسی خود آن­ها پیچیده است:

 

 

 

که در آن   گشتاور دو قطبی پروتون[8]،  گشتاور دو قطبی نوترون[9] و  و  به ترتیب گشتاور دو قطبی­های کوارک بالا[10] و کوارک پایین[11] هستند. البته روش­های دیگری نیز برای نزدیک شدن به این مساله بدون در نظر گرفتن ساختارهای درونی هستک­ها و فقط با استفاده از مدل­های هسته­ای وجود دارد که روش های بسیار زیبا و مستقیمی هستند که سیر تکاملی را طی کرده­اند .

 

دوترون یکی از چهار هسته‌ای است که تعداد نوترون و پروتون آن فرد است. بیش‌تر این هسته‌ها نسبت به واپاشی بتا ناپایدارند، زیرا نتیجه­ی آن یک هسته ی زوج-زوج خواهد بود که به خاطر اثرات جفت شدگی هسته­ای پایدار‌تر است. اما در دوترون این ویژگی وجود دارد که نوترون و پروتون هردو با هم حالت اسپین کل یک را تشکیل می‌دهند. که این برای هسته‌های با دو پروتون و یا دو نوترون به خاطر اصل طرد[12] پائولی  نمی‌تواند وجود داشته باشد و باعث ناپایداری هسته می‌شود. تکانه زاویه‌ای مداری در حالت پایه‌ی نوترون و پروتون باعث کم شدن انرژی بستگی می شود اما هسته­های با دو پروتون و یا دو  نوترون را به خاطر فاصله‌ی زیاد بین ترازهایشان نا‌پایدار می کند.

 

حالت آیزو اسپینی که دوترون در آن قرار می‌گیرد حالت تکتایی است. در ابتدا نوترون و پروتون را دو گونه‌ی مختلف از یک ذره می دانستند؛ با توجه به این که تفاوت آن‌ها فقط در بار بود که تاثیر آن در بر­هم­کنش‌های قوی ناچیز است. بنا بر این ایزو‌اسپین معرفی شد. ایزو‌اسپین می‌تواند دو مقدار داشته باشد. مقدار  برای پروتون و   برای نوترون. با این وصف دو حالت سه‌تایی و یک حالت تک‌تایی بدست می‌آید :

 

با توجه به این که حالت سه‌گانه متقارن است، در صورت وجود ذره در این حالت آیزواسپینی، باید ذراتی فقط با دو پروتون ( ) و یا دو نوترون ( ) نیز وجود می‌داشتند که چنین ذراتی اصولا نا‌پایدارند و بنابر این برای دوترون چاره‌ای جز این که آیزواسپین کل صفر را قبول کند چاره‌ای نمی ماند.

پس از انقلاب صنعتی و افزایش رقابت بین تولید­کنندگان و بالا رفتن انتظارات مشتریان نیاز به تحول عظیم در سیستم­های تولیدی احساس شد. در کنار این مساله بوجود آمدن مسائلی چون کاهش زمان راه­اندازی، افزایش حجم تولید، افزایش تنوع قطعات، کاهش هزینه سرمایه­گذاری در ابزار و تجهیزات، کاهش فضای مورد نیاز، کنترل سراسری بهتر و موارد بسیار دیگر، ابعاد جدیدی را در بازار رقابت تولید­کنندگان بوجود آورد که استراتژی تکنولوژی گروهی[1]یكی از راهبردهای طراحی شده برای پاسخ­گویی به این نیازها می­باشد. تکنولوژی گروهی یك تکنیک تولیدی است که طی آن قطعات با خصوصیت­های یكسان در یك گروه قرار می­گیرند و مجموعه­ای از ماشین­آلات نیز که برای تولید آنها به کار برده می­شوند به طور مناسبی طبقه­بندی شده و در یك واحد استقرار می­یابند. تولید سلولی[2] یكی از کاربردهای اولیه قواعد تکنولوژی گروهی برای ساخت و تولید می­­باشد که بر مبنای آن هر سلول متشكل از تعدادی ماشین­آلات و تجهیزات تولیدی، قادر به پردازش گروهی از قطعات تحت عنوان خانواده قطعات[3] که دارای فرآیندهای تولیدی مشابه هستند، می­باشد. با ظهور اتوماسیون[4] و سیستم­های یكپارچه کامپیوتری[5]، سیستم­های تولیدی به تدریج مسیر خود را در جهت افزایش انعطاف­پذیری تغییر دادند که سیستم­­های تولید سلولی نیز از این قاعده مستثنی نبودند. سیستم­های تولید انعطاف­پذیر[6] به علت داشتن قابلیت­های بالا در زمینه­های مختلف، به سرعت توانستند جایگزین سیستم­های تولید قبلی شوند. معایبی از قبیل خاص منظوره بودن سلول­ها و نیز تنوع تولید پایین در آنها صاحبان

 صنایع را بر آن داشت تا با ایجاد اتوماسیون در سلول­ها و افزایش انعطاف­پذیری آن­ها، به قابلیت­های توامان سیستم­های تولید سلولی و سیستم­های تولید انعطاف­پذیر دست یابند. این نوع سیستم­های تولیدی که تحت عنوان سلول­های تولیدی انعطاف­پذیر[7] از آن نامبرده می­شود تا حدودی از اصول اولیه تکنولوژی گروهی (که طراحی سلول­ها براساس آن است) فاصله می­گیرند زیرا اصل متمایز بودن گروه­ها (سلول­ها) در این نوع سیستم­ها کم­رنگ می باشد. بدین معنی که به علت اتوماسیون، سلول­ها قادر به تولید انواع مختلفی از قطعات (خانواده قطعات) می­باشند.

 

شرکت­ها و موسساتی که به فروش کالاها یا خدمات اشتغال دارند، اغلب با مسئله­ی فروش ظرفیت محدودی از یک کالای خاص در یک افق زمانی محدود روبرو هستند. چنانچه در بازار مشتریان متنوعی وجود داشته باشند که حاضر به پرداخت قیمت­های مختلف در قبال محصول دریافتی باشند، اغلب این امکان وجود دارد که با تنوع بخشیدن به محصول ، اقسام گوناگونی از مشتریان را هدف فروش قرار دهد. بدین ترتیب محصول را با قیمت­های متفاوتی به فروش رساند و به ازای یک محصول در یک زمان خاص یا ارائه­ی خدمات با کیفیتی بالاتر ، وجه بیشتری را از مشتری دریافت کرد. بدین منظور باید نخست درباره­ی نحوه­ی قیمت­گذاری و نیز تعداد محصولات تخصیص یافته به هریک از انواع مشتریان تصمیم گیری کرد. چگونگی انجام این تصمیم گیری­ها، موضوع بحث “مدیریت درآمد” است.

 

مدیریت درآمد را می­توان بدین صورت تعریف کرد: هنر بیشینه سازی سود حاصله از ظرفیت محدودی از محصولات، در یک افق زمانی محدود، از طریق فروش هر محصول به مشتری مناسب در زمان مناسب و به قیمت مناسب. این مقوله، فعالیت­های نظیر متمایزسازی قیمت ورد کردن برخی از مشتریان در انتظار مراجعه­ی مشتریان سودده تر را شامل می گردد.

 

در طول دهه گذشته در بسیاری از صنایع، مدیریت درآمد تبدیل به ابزاری حیاتی در بهبود و افزایش سطح سوددهی شرکت­ها شده است. یک شرکت ممکن است سود بسیاری را از دست بدهد فقط به این دلیل که قیمت­های تعیین شده از سوی او برای محصولاتش هم­راستا و هماهنگ با تقاضا نباشد. حجم بسیار زیادی از تحقیقات انجام شده بر یافتن استراتژی بهینه در قیمت­گذاری پویا و تخصیص موجودی با هدف حداکثر کردن سود، تمرکز داشته است. شرکت­های هواپیمایی جزء اولین شرکت­هایی بودند که این گونه استراتژی­های پویا را در عمل پیاده کردند.در این پژوهش یک مسئله توام تولید سلولی – قیمت گذاری توسعه داده شده است. که با تعیین قیمت برای هر کالا در هر رده به منظور حداکثر کردن درآمد با تعیین میزان تولید هر کالا در هر دوره تاثیر آن را بر شکل سلول و نحوه تخصیص قطعات به سلول­ها بررسی می­شود.

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 88

 

5-1. نتیجه گیری ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 88

 

5-2- پیشنهادات …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 90

 

مراجع …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 91

 

پیوست ………………………………………………………………………………………………………………………… 97

 

فهرست جدول ها

 

جدول 2-1. عوامل در نظر گرفته شده در مدل های ارائه شده قبلی …………………………………………………. 17

 

جدول 3-1. نمادهای استفاده شده در مدل تقاضای شرطی ……………………………………………………………….. 20

 

جدول 3-2. نمادهای استفاده شده در مدل انتخاب کالاهای عرضه شده در دسته کالایی با تقاضای فازی …………….. 23

 

جدول 3-3. نمادهای استفاده شده در مدل تخصیص فضای قفسه کالاها با تقاضای فازی ………………………………………. 30

 

جدول 3-4. نمادهای استفاده شده در مدل سفارش با توجه به انقضاء پذیری کالا ………………………………………………….. 39

 

جدول 4-1. مقادیر مورد نیاز و طول عمر کالاهای مکمل کالای  …………………………………………………………………………… 49

 

جدول 4-2. مقادیر تقاضای شرطی کالاهای مکمل کالای  …………………………………………………………………………………….. 50

 

جدول 4-3. پارامترهای ورودی مسئله محک انتخاب کالاهای عرضه شده در دسته کالایی با تقاضای فازی ………….. 51

 

جدول 4-4. نتایج حل مسئله محک انتخاب کالاهای عرضه شده در دسته کالایی با تقاضای فازی ………………………… 51

 

جدول 4-5. تغییرات در پارامتر تقاضای فازی مسئله محک ……………………………………………………………………………………… 52

 

جدول 4-6. نتایج حل مسئله محک با تغییر  …………………………………………………………………………………………………………. 52

 

جدول 4-7. تغییرات در پارامتر  مسئله محک ……………………………………………………………………………………………… 53

 

جدول 4-8. نتایج حل مسئله محک با تغییر مقدار  …………………………………………………………………………………….. 53

 

جدول 4-9. تغییرات در پارامتر  مسئله محک ………………………………………………………………………………………………….. 54

 

جدول 4-10. نتایج حل مسئله محک با تغییر مقدار  ………………………………………………………………………………………. 54

 

جدول 4-11. تغییرات در پارامتر  مسئله محک …………………………………………………………………………………………………….. 55

 

جدول 4-12. نتایج حل مسئله محک با تغییر مقدار  ……………………………………………………………….. 55

 

جدول 4-13. تغییرات در پارامتر  مسئله محک ……………………………………………………………………………………………………. 56

 

جدول 4-14. نتایج حل مسئله محک با تغییر مقدار  ……………………………………………………… 56

 

جدول 4-15. تغییرات در پارامتر  مسئله محک ……………………………………………………………. 57

 

جدول 4-16. نتایج حل مسئله محک با تغییر مقدار  ……………………………………………………………….. 57

 

جدول 4-17. تغییرات در پارامتر  مسئله محک ………………………………………………………………………………………….. 58

 

جدول 4-18. نتایج حل مسئله محک با تغییر مقدار  …………………………………………………………………………………. 58

 

جدول 4-19. تغییرات در پارامتر  مسئله محک ……………………………………………………………………………………………. 59

 

جدول 4-20. نتایج حل مسئله محک با تغییر مقدار  ……………………………………………………………………………………. 59

 

جدول 4-21. نتایج حل مسئله محک با تغییر مقدار  ……………………………………………………………………. 60

 

جدول 4-22. پارامترهای مربوط به فروشگاه مسئله محک تخصیص فضای قفسه کالاها با تقاضای فازی ………………. 61

 

جدول 4-23. پارامترهای مربوط به کالاهای مسئله محک تخصیص فضای قفسه کالاها با تقاضای فازی ……………….. 61

 

جدول 4-24. نتایج حل مسئله محک تخصیص فضای قفسه کالاها با تقاضای فازی ……………………………………………….. 62

 

جدول 4-25. نتایج حل مسئله محک با تغییر در مقدار  …………………………………………………………………………………… 62

 

جدول 4-26. نتایج حل مسئله محک با تغییر در مقدار  …………………………………………………….. 63

 

جدول 4-27. نتایج حل مسئله محک با تغییر در مقدار  ………………………………………………………………….. 64

 

جدول 4-28. نتایج حل مسئله محک با تغییر در مقدار  …………………………………………………………………………………. 64

 

جدول 4-29. نتایج حل مسئله محک با تغییر در مقدار  ………………………………………………………. 65

 

جدول 4-30. نتایج حل مسئله محک با تغییر در مقدار  …………………………………………………………….. 66

 

جدول 4-31. نتایج حل مسئله محک با تغییر در مقدار  …………………………………………………………………………………. 66

 

جدول 4-32. نتایج حل مسئله محک با تغییر در مقدار  …………………………………………………………………….. 67

 

جدول 4-33. نتایج حل مسئله محک با تغییر در مقدار  ……………………………………………………………… 68

 

جدول 4-34. نتایج حل مسئله محک با تغییر در مقدار  …………………………………………………………………………………… 68

 

جدول 4-35. نتایج حل مسئله محک با تغییر در مقدار  …………………………………………………………………. 69

 

جدول 4-36. نتایج حل مسئله محک با تغییر در مقدار  ……………………………………………………… 70

 

جدول 4-37. نتایج حل مسئله محک با تغییر در مقدار  ………………………………………………………… 70

 

جدول 4-38. نتایج حل مسئله محک با تغییر در مطلوبیت طبقات قفسه ……………………………………… 71

 

جدول 4-39. پارامترهای ورودی مسئله محک سفارش با توجه به انقضاء پذیری کالا با تقاضای فازی …………………… 72

 

جدول 4-40. نتایج حل مسئله محک سفارش با توجه به انقضاء پذیری کالا با تقاضای فازی …………………………………. 73

 

جدول 4-41. تعداد مشتری از دست رفته مسئله محک ………………………………………………………….. 73

 

جدول 4-42. نتایج حل مسئله محک تغییر در مجموعه  …………………………………………………………….. 74

 

جدول 4-43. تعداد مشتری از دست رفته مسئله با تغییر در مجموعه  ………………………………………………………………. 74

 

جدول 4-44. نتایج حل مسئله محک با تغییر در مقدار  ………………………………………………………………………………. 75

 

جدول 4-45. تعداد مشتری از دست رفته مسئله با تغییر در مقدار  ……………………………………………………………. 75

 

جدول 4-46. نتایج حل مسئله محک با تغییر در مقدار  …………………………………………………… 76

 

جدول 4-47. تعداد مشتری از دست رفته مسئله با تغییر در مقدار  …………………………………………………………………… 76

 

جدول 4-48. نتایج حل مسئله محک با تغییر در مقدار  ………………………………………………………………………………. 77

 

جدول 4-49. تعداد مشتری از دست رفته مسئله با تغییر در مقدار  ……………………………………………………………. 77

 

جدول 4-50. فضای انبار هر دسته کالایی ……………………………………………………………………………. 81

 

جدول 4-51. پارامترهای ورودی انواع مختلف قفسه ………………………………………………………………………. 81

 

جدول 4-52. پارامترهای ورودی میزان مطلوبیت قفسه های استفاده شده در فروشگاه …………………. 81

 

جدول 4-53. پارامترهای ورودی کالاهای موجود در دسته های کالایی …………………………………………….. 82

 

جدول 4-54. تخصیص فضای انبار به دسته کالایی اول …………………………………………………….. 82

 

جدول 4-55. تخصیص فضای انبار به دسته کالایی دوم ………………………………………………………. 83

 

جدول 4-56. پارامتر های مربوط به کالاهای انتخاب شده جهت عرضه در فروشگاه ……………………………….. 83

 

جدول 4-57. نتایج تخصیص فضای قفسه دسته کالای اول ……………………………………………. 83

 

جدول 4-58. نتایج تخصیص فضای قفسه دسته کالای دوم …………………………………………………….. 84

 

جدول 4-59. پارامترهای انقضاء پذیری کالای اول ………………………………………………………………….. 84

 

جدول 4-60. پارامترهای انقضاء پذیری کالای دوم ………………………………………………………………….. 85

 

جدول 4-61. روند سفارش دهی کالاهای دسته کالایی اول …………………………………………………………. 85

 

جدول 4-62. روند سفارش دهی کالاهای دسته کالایی دوم …………………………………………………. 86

 

جدول 4-63. میانگین زمان رسیدن به جواب بهینه ………………………………………………………………. 86

 

 

 

فهرست شکل ها

 

شکل 3-1. انتخاب های مختلف عرضه کالا ………………………………………………………………………………………………………………… 29

 

شکل 3-2. یک بلوک کالا در قفسه …………………………………………………………………………………………………………………………….. 29

 

شکل 3-3. نمودار مطلوبیت کالایی که مشتریان به شدت به تازگی آن حساس هستند ………………………………………….. 44

 

شکل 3-4. نمودار مطلوبیت کالایی که مشتریان آن را فساد ناپذیر تلقی می نمایند ……………………………………………….. 45

 

شکل 3-5. نمودار مطلوبیت کالایی که مشتریان حساسیت کمتری نسبت به انقضاء پذیری آن دارند ……………………. 45

 

شکل 3-6. نمودار مطلوبیت طبقات قفسه …………………………………………………………………………… 47

 

شکل 4-1. روند برنامه ریزی در فروشگاه …………………………………………………………………………………….. 80

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

فصل اول

 

 

 

 

 

کلیات تحقیق

 

 

 

  امروزه فروشگاه های زنجیره ای سهم بزرگی از اقتصاد بازار خرده فروشی را تشکیل می دهند. مشتریان به علت دسترسی به تعداد زیادی کالا در یک محل و امکان تجمیع خریدهای خود بیش از پیش به این نوع مراکز جهت خرید مراجعه می نمایند. مشتری می تواند در هر خرید تعداد زیادی از اقلام مورد نیاز خود را با قیمت بهتر و امکان انتخاب از میان محصولات مختلف انتخاب کند. فروشگاه های زنجیره ای به دلیل توانایی در ارائه انواع مختلف کالا در یک محل و قدرت چانه زنی بیشتر در عقد قرارداد با تامین کنندگان مختلف می توانند در رقابت با خرده فروشان کوچکتر موفق تر عمل نمایند. مهم ترین منبع در اختیار فروشگاه های زنجیره ای فضای قفسه در اختیار آنان است. نحوه استفاده از فضای قفسه می تواند بر سود کوتاه مدت و دراز مدت فروشگاه تاثیر بگذارد.

 

• تعریف مسئله:

 

سود یک فروشگاه به اینکه چه کالایی، از کدام تامین کننده، به چه مقدار و در کجای فروشگاه در دسترس مشتری قرار گیرد بستگی دارد. اینگونه تخصیص کالا به قفسه های فروشگاه هم بر میزان فروش آن کالای مشخص و هم بر میزان فروش دیگر کالاهای ارائه شده در فروشگاه تاثیر می گذارد. نحوه تخصیص بر هزینه عملیات فروشگاه که اصلی ترین عامل هزینه فروشگاه می باشد تاثیرگذار است. مشتریان در فروشگاه آزادانه بدون دخالت از سوی فروشگاه تنها با دیدن کالای مورد نظر خود نسبت به خرید اقدام می نمایند.

 

میزان رضایت مشتری از خرید خود در بازگشت دوباره وی به فروشگاه اثر گذار است. زمان ارائه یک کالای مشخص می تواند بر میزان

 فروش آن تاثیر بگذارد. رقابت سختی میان کالاها برای بدست آوردن فضای محدود قفسه در جریان است. وجود انتخاب های زیاد باعث سردرگمی مشتری می گردد و امکان دارد وی از خرید منصرف شود. وجود قفسه های خالی در فروشگاه موجب از دست رفتن فرصت فروش می شود. شرایط اجتماعی، اقتصادی، جغرافیایی و نژادی بر نحوه انتخاب کالاها از سوی مشتریان تاثیر گذار می باشد. خرید های لحظه ای مشتریان خارج از لیست خریدشان بر میزان فروش فروشگاه اثرگذار است.

 

 

 

• فرضیات مسئله:

 

 

• میزان تقاضا برای هر کالا فازی است.

 

• فضای قفسه ها محدود می باشد.

 

• قفسه ها چند طبقه هستند.

 

• فضای انبار محدود است.

 

• فضای انبار به ازای گروه کالاها از هم جدا می باشد.

   

  • روش حل مسئله:

 

با ارائه مدلی ریاضی نحوه انتخاب کالاهای عرضه شده در فروشگاه را تعیین می نماییم و با توجه به عوامل موثر بر تخصیص فضای قفسه مدلی ریاضی جهت تخصیص فضای قفسه کالاها را ارائه می نماییم که یک مسئله برنامه ریزی عدد صحیح مختلط غیر خطی فازی FMINLP[2] می باشد. سپس با توجه به انقضاء پذیری کالاهای عرضه شده با ارائه مدلی ریاضی روند سفارش دهی به تامین کنندگان کالاهای ارائه شده را مشخص می نماییم.

 

 

• اهداف تحقیق:

 

 

• استفاده بهینه از همه امکانات در اختیار خرده فروش در جهت ماکزیمم نمودن سود.

 

• کسب رضایت مشتریان با تامین نمودن حداکثر ممکن کالاهای موجود در لیست خرید آنان و در نتیجه افزایش میزان وفاداری آنان به خرده فروش.

 

• افزایش میزان سود با تقویت احتمال خریدهای آنی و خارج از لیست خرید مشتریان.

 

• فرهنگ سازی و تاثیر بر رفتارهای خرید مشتریان در جهت سود بلند مدت خرده فروش.

 

• تقویت ارتباط با تامین کنندگان قدرتمند در جهت استفاده از امکانات و توانایی های آنان.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

• ضرورت انجام تحقیق:

 

نحوه فروش در فروشگاه های زنجیره ای به این صورت است که مشتری خود به دنبال کالای مورد نظر می گردد، از میان برندها و قیمت های متفاوت کالای با برند مورد علاقه و یا قیمت مورد نظر خود را انتخاب می نماید و در سبد خرید خود قرار داده و به خرید خود ادامه می دهد. در اینگونه خرید نحوه چیدن کالاها در قفسه ها تنها وسیله تاثیرگذاری فروشگاه بر مشتریانش می باشد.

 

اگر مشتریان نیازهای خود را در یک خرید از فروشگاه تامین نمایند اعتماد به فروشگاه در نظر آنان که فروشگاه این توانایی را دارد که در خرید بعدی نیز نیازهای آنان را تامین نماید افزایش می دهد. این بازگشت مجدد مشتری موجب افزایش سود دراز مدت فروشگاه می گردد. مشتری راضی از خرید می تواند به عنوان یک عامل تبلیغ برای معرفی فروشگاه به دیگران نیز عمل نماید. از سوی دیگر اگر مشتری نتواند درصد قابل قبولی از لیست خرید خود را از فروشگاه تامین نماید از اعتماد وی به فروشگاه کاسته شده و موجب می گردد که به فروشگاه های رقیب برای خرید مراجعه نماید که این امر موجب از دست رفتن سود کوتاه حاصل از آن خرید مشخص و در صورت عدم بازگشت دوباره مشتری موجب از رفتن سود دراز مدت فروشگاه می گردد.

 

شرایط اجتماعی، اقتصادی، جغرافیایی و نژادی می تواند بر نحوه انتخاب کالاها از سوی مشتریان تاثیر بگذارد. تصمیم گیرنده در فروشگاه باید این شرایط را در نحوه تصمیم گیری خود دخالت داده تا بهترین نتیجه ممکن حاصل گردد.

 

قفسه های خالی بزرگترین تهدید برای یک فروشگاه می باشد. پر نمودن دوباره قفسه ها به افزایش میزان فروش کمک شایانی می نماید. با توجه به رفتار خرید مشتریان فروشگاه باید سیستمی جهت تشخیص قفسه های خالی و عمل در جهت رفع این امر را در اختیار داشته باشد.

 

به دلیل محدودیت فضای قفسه تخصیص این فضا بر بنای یافته های علمی می تواند به دست یافتن فروشگاه به بیشینه سود ممکن کمک نماید.

 

 

 

 

• جنبه های نوآوری تحقیق:

 

در این تحقیق کلیه عوامل مهم تاثیرگذار بر مقدار فروش و میزان هزینه در یک مدل جامع ریاضی فازی اعمال شده است. با استفاده از مفهوم فازی انقضاء پذیری کالاها توضیح داده شده است. با در نظر گرفتن عوامل اجتماعی، اقتصادی، جغرافیایی و نژادی  و با ارائه مفهوم بلوک کالا مدلی دقیق تر از مدل های ارائه شده قبلی ارائه شده است.

 

 

• پیکربندی تحقیق:

 

در فصل دوم این تحقیق با مطالعه ادبیات و پیشینه تحقیق گستره ای از مطالعات انجام شده در زمینه تخصیص فضای قفسه کالا در فروشگاه های زنجیره ای پوشش می دهیم و مفاهیم اساسی و عوامل تاثیرگذار در زمینه تخصیص فضای قفسه به تفصیل مورد بحث قرار می گیرد. در فصل سوم با ارائه مدلی ریاضی و با معرفی مفهوم تقاضای شرطی فازی نحوه انتخاب کالاهای عرضه شده در فروشگاه را تعیین می نماییم. مدلی ریاضی جهت تخصیص فضای قفسه کالا در محیط فازی را ارائه می نماییم. مدلی جهت سفارش دهی کالاهای با تقاضای فازی عرضه شده در فروشگاه ارائه می کنیم. نحوه محاسبه پارامترهای فازی و مهم به کار گرفته شده در مدل های ارائه شده را با استفاده از اطلاعات فروش روزانه مشخص می کنیم. در فصل چهارم به اعتبار سنجی مدل های ارائه شده می پردازیم و با حل مسئله نمونه عددی توانایی های مدل های ارائه شده را نشان می دهیم. در نهایت در فصل پنجم نتیجه گرفته شده از تحقیق مورد بحث و بررسی قرار می گیرد و پیشنهاداتی در جهت مطالعات آینده ارائه می گردد.

 

 

 

 

 

[1] Fuzzy mixed integer nonlinear programming

 

[2] Fuzzy mixed integer nonlinear programming