وبلاگ

عشق در لغت به معنی دوستی مفرط و محبت تام و گویند مأخوذ از عشقه است و آن نباتی است كه آن را لبلاب گویند. چون بر درختی پیچد آن را خشك كند. (فرهنگ معین) عشق از جهت روان‌شناسی یكی از عواطف است كه مركب می‌باشد از تمایلات جسمانی، حس جمال، حس اجتماعی، تعجب، عزت نفس و غیره.

ادبیات ایران سرشار از اشعار عاشقانه می‌باشد، در اشعار شاعران، عشق دارای دو چهره‌ی كاملاً متمایز است: عشق مجازی یا ظاهری كه برانگیخته از هوای نفسانی و ارضاء كننده‌ی لذات عارضی و زودگذر جهانی است و عشق حقیقی كه حاصل رشد، فكر و كمال جویی انسان است.

از مهم‌ترین منظومه‌های عاشقانه‌ی ادب فارسی می‌توان به ویس و رامین اثر فخرالدین اسعد گرگانی، خسرو و شیرین و لیلی و مجنون اثر نظامی گنجوی و… اشاره كرد.

خلاف تصور عامه، شاه نامه تنها یك اثر حماسی نیست بلكه كتاب دانایی، داد و عشق نیز است. شاه نامه، سراسر ستایش عشق است. عشق از نگاه فردوسی یك واقعیت است كه در تن انسان تجسم می‌یابد.

عشقی كه فردوسی از آن سخن می‌گوید یك عشق زنده، مثبت و سودمند است. در این اثر عاشقانه‌های زیادی چون داستان رودابه و زال، بیژن و منیژه، خسرو پرویز و شیرین و… وجود دارد.

با توجه به این كه اغلب، شاه نامه را اثری حماسی می‌پندارند و به جنبه‌ی عاشقانه‌های این اثر توجه چندانی ندارند، در این پژوهش تلاش شده است كه به معرفی عاشقانه‌های شاه نامه و بررسی ساختاری  آن‌ها (گفتارها، كردارها، پندارها، قهرمانان، شیوه‌ی نقل و منطق داستان) پرداخته شود، بدین صورت كه ابتدا خلاصه‌ای از داستان مورد نظر آورده شده و سپس هر یك از عناصر ذكر شده به صورت مستقل، در داستان، مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است.

این پژوهش به منظور شناسایی داستان‌های غنایی و عاشقانه شاه نامه و بیان كردن درون مایه‌ی این    داستان‌ها انجام شده است.