وبلاگ

“سلامت حق مردم است ” این مسأله در كنفرانس بین المللی مراقبت های اولیه بهداشتی در آلماتا به عنوان واقعیتی انكارناپذیر پذیرفته شده است. بدیهی است كه تحقق آن، نیاز به تلاش در بخش بهداشت و بسیاری از  بخش های اجتماعی و اقتصادی دیگر دارد.

توجه به بهداشت و سلامت در سطح آحاد جامعه یكی از اهداف اصلی برنامه های جمهوری اسلامی می باشد. در اثبات این گفته می توان به مواردی چون قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران اشاره نمود كه ضمن محوری برشمردن سلامت كامل و جامع انسان، بهداشت و درمان را از جمله نیازهای اساسی می شناسد و دولت را مكلف كرده است تا تمامی منابع، امكانات و ظرفیت های خود را جهت تأمین، حفظ و ارتقای سطح سلامت افراد كشور بسیج كند. از این رو، یكی از ابعاد تجلی بخش مدیریت خدمات بهداشتی و درمانی در كشور، ارائه خدمات بهداشتی و درمانی به اقشار مختلف جامعه می باشد(صادقی و همکاران، 2005: 151) و در این راستا می توان به توجه خاصی كه در برنامه های توسعه كشور به بخش بهداشت و درمان شده است، اشاره كرد.

دراین میان بخش بهداشت امروز شاید از مهمترین بخش های خدماتی ویکی از شاخص های توسعه و رفاه اجتماعی تلقی می گردد. بنابراین بازشناخت اقتصادی این بخش از اهمیت ویژه ای برخوردار است. بیمارستان به عنوان یکی از سازمان های اصلی ارائه دهنده خدمات بهداشتی درمانی ، حساسیت و اهمیت ویژه ای در اقتصاد بهداشت دارد(حسن زاده، 1386: 2) .

بهداشت و درمان یکی از نیازهای اساسی هر جامعه است.از آنجا که توجه به بهداشت و درمان و سرمایه گذاری دراین زمینه باعث افزایش بهره وری نیروی کار و افزایش تولید می گردد، لذا تخصیص منابع کافی و به کارگیری مطلوب منابع دراین بخش از اهمیت به سزایی برخوردار است( احمدکیادلیری، 1384: 22).

بدیهی است كه در راستای تحقق این امر مهم، وجود امكانات و استفاده صحیح از آن ، امری ضروری و اجتناب ناپذیرمی باشدو با توجه به این كه حفظ و تأمین سلامتی مردم از اولویت های توسعه ای هر كشور به شمار می آید، دست اندركاران بخش سلامت همواره در تلاشند تا با بهره گیری از منابع در دسترس خود، بهترین و كیفی ترین مراقبت ها و خدمات بهداشتی درمانی را به جامعه ارائه نمایند( سجادی و همکاران، 2008: ص 228).

بیمارستان به عنوان یکی ازسازمانهای اصلی ارائه دهنده خدمات بهداشتی درمانی، حساسیت واهمیت ویژه ای دراقتصاد بهداشت دارد. این ویژگی، به خصوص درکشورهای درحال رشد، باتوجه به زیرساخت های اقتصادی وآسیب پذیری شدید آنهادررویارویی بانوسانات بازارهای پول وکالادوچندان می شود. زیرا سیرصعودی تقاضا برای دریافت کالاهاوخدمات بهداشتی ودرمانی همواره بامحدودیت منابع روبرومی باشد، به طوری که پاسخگویی کامل به نیازمصرف کنندگان این بخش حتی در پیشرفته ترین کشورهای دنیا نیز عملا دورازدسترس به نظرمی رسد(خالصی، 2001:27). ازطرفی سلامت، محورتوسعه پایداراجتماعی، اقتصادی، سیاسی وفرهنگی کلیه جوامع بشری است ودارای اهمیت ویژه ای درزیرساخت بخش های مختلف جامعه می باشد. ارتقاء سلامت، صرف نظرازیک وظیفه اخلاقی، مقوله ای اجتماعی واقتصادی است وهرنوع برنامه ریزی خدمات بهداشتی درمانی بایدجزئی ازنگرش جامع سیاست بهداشتی بوده ودرنهایت بخشی ازطرح یکپارچه توسعه پایدار را تشکیل می دهد(مردانی، 1998: 2)، همچنین بیمارستان به عنوان مهمترین واحدهای مصرف کننده منابع در بخش بهداشت و درمان درنظر گرفته می شوند (داکت، 2003). ازآنجایی که کارایی وبهره وری مهمترین ومعمول ترین ساز وکار جهت ارزیابی و اندازه گیری عملکرد یک بنگاه اقتصادی ازجمله بیمارستان به شمارمی رود، درچند دهه گذشته بررسی عملکرد بخش های مختلف اقتصادی ویا بنگاه ها و واحد های اقتصادی درسطح خرد ازطریق سنجش وبرآوردکارایی، همواره موردتوجه محققان رشته های مختلف علوم بویژه مدیریت واقتصاد بوده است(یاساوارنگ، 2002).

در این پژوهش، با استفاده از روش تحلیل پوششی داده ها به محاسبه کارایی نسبی بیمارستان های دولتی در استان ایلام اقدام شده است. به این امید که نتایج تحقیق بتواند با شناسایی واحدهای کارا و ناکارا، و سوق دادن واحدهای ناکارا به مرز کارایی، زمینه ارائه خدمات بهداشتی و درمانی مطلوب تر به شهروندان را فراهم نماید.