وبلاگ

اضطراب به منزله بخشی از زندگی هر انسان ، یکی از مولفه های ساختار شخصیت وی می باشد و از این زاویه است که پاره ای از اضطراب های دوران کودکی و بزرگسالی را می توان به هنجار دانست و تأثیر مثبت آنها را بر فرایند تحول پذیرفت،( لافون[4] )چرا که این فرصت برای افراد فراهم می شود تا مکانیزم های تنش زای خود را در جهت مواجهه با منابع تنیدگی زا و اضطراب انگیز گسترش دهند . به عبارت دیگر، می توان گفت که اضطراب در پاره ای از مواقع ، سازندگی و خلاقیت را در فرد ایجاد می کند، امکان تجسم موقعیت ها و سلطه بر آنها را فراهم میاورد و یا آنکه وی را بر می انگیزد تا به طور جدی با مسولیت مهمی مانند آماده شدن برای یک امتحان یا پذیرفتن یک وظیفه اجتماعی مواجه شود.

اضطراب یکی از مشکلاتی است که فرد در تلاطم دوره نوجوانی و بلوغ با آن مواجه می گردد. اضطراب در این سنین سیر صعودی پیدا کرده و در اغلب جنبه های زندگی خود را نشان می دهد و مشکلاتی برای نوجوان به وجود می آورد که از جمله آنها می توان به عدم کفایت در روابط اجتماعی (در محیط مدرسه، جمع همسالان و خانواده)، ناکامی در ابراز وجود و ابراز عقیده و دفاع از حقوق شخصی، اشاره نمود. (كاپلان[5] و سادوک[6]، بنقل از پورافكاری، 1387)این مشکلات در صورت تداوم می توانند اثرات مخربی بر سلامت و بهداشت روانی فرد در دوره بزرگسالی وارد کنند.

از دیگر مشکلات پیش روی دانش آموزان نوجوان، تعلل ورزی و اهمال کاری است که به ویژه در حوزه های مسئولیت پذیری مانند تحصیل بروز می نماید که یکی از موانع پیشرفت تحصیلی و از کاهش دهنده های انگیزه و موفقیت تحصیلی می باشد.

تعلل ورزی[7] آموزشی نیز یکی از شایعترین مشکلات در سطوح مختلف تحصیلی است. تعلل ورزی یا به آینده موکول نمودن کارها آنقدر متداول است که شاید بتوان آن را از تمایلات ذاتی انسان برشمرد. اگرچه تعلل ورزی همیشه مسئله ساز نیست اما در اغلب موارد می تواند از طریق ممانعت از پیشرفت و عدم دسترسی به اهداف، پی آمدهای نامطلوب و جبران ناپذیری به همراه داشته باشد. در تعریف این سازه، محققان به کاهلی و امروز و فردا کردن در انجام کارهای مهم (در زمان مورد انتظار) همراه با تجارب ذهنی ناراحت کننده[8] اشاره نموده اند (الیس[9] و نال[10]، 1382؛ لای[11]، 1986؛ سنکال[12]، کوئستنر[13] و والرند[14]، 1995). تعلل ورزی با توجه به پیچیدگی و مولفه های شناختی، عاطفی و رفتاری آن تظاهرات گوناگونی دارد، از جمله، تعلل ورزی تحصیلی[15] (هیل[16]، هیل[17]، چابوت[18] و بارال[19]، 1978؛ زیسات[20]، روزنتال[21] و وایت[22]، 1978)، تعلل ورزی در تصمیم گیری[23]، (ایفرت[24] وفراری[25]، 1989)، تعلل ورزی روانرنجورانه[26]، (الیس و ناوس[27]، 1979)، و تعلل ورزی وسواس گونه[28] (فراری[29]، 1991).

در این پژوهش دو نوع درمان روانشناختی آموزش مدیریت استرس و آموزش حل مسأله بطور آزمایشی، در کاهش میزان اضطراب و تعلل ورزی تحصیلی دنش آموزان بررسی شده است و هدف اصلی، مقایسه اثربخشی آن دو است